Vooruitzichten
Verslechtering mondiale economie
“De vooruitzichten voor de economische groei verslechteren snel. Landen die bij elkaar goed zijn voor een derde van de wereldeconomie zullen in een recessie wegglijden.” Deze verwachting sprak IMF directeur Kristalina Georgieva uit tijdens een lezing begin oktober op de Georgetown University in Washington. De boodschap zegt veel over het sentiment dat breder op de financiële markten heerst. Renteverhogingen om de inflatie te bestrijden zijn de boosdoener. De voorspelling voor de groei van de mondiale economie heeft het IMF voor de vierde keer op rij verlaagd tot 2,5% voor 2023.
“De inflatie zal de komende tijd hoog blijven. Veel hoger dan het door centrale banken gewenste niveau”
Renteverhogingen blijven vooruitzichten domineren
De inflatie zal de komende tijd hoog blijven. Veel hoger dan het door centrale banken gewenste niveau. De energiecrisis als gevolg van de oorlog in Oekraïne speelt daarin een belangrijke rol. Daarom verwachten centrale banken de beleidsrente de komende tijd verder te moeten verhogen. Deze renteverhogingen zullen de economische groei drukken. Dit gevolg nemen ze op de koop toe; hyperinflatie is een veel groter gevaar, aldus centrale banken.
Een (lichte) recessie is onvermijdelijk
De energiecrisis raakt iedereen in de portemonnee. De koopkracht zal de komende periode daardoor afnemen. Ondanks aangekondigde steunmaatregelingen van overheden is het vertrouwen van consumenten laag. Dit zal voor de meeste bedrijven de bestedingen aantasten en op termijn leiden tot lagere omzetten en winsten. De voorspellingen van een toonaangevend Koreaans elektronicaconcern waren veelzeggend; de verwachte operationele winst over het derde kwartaal komt waarschijnlijk 32% lager uit. Consumenten houden de hand op de knip, bedrijven investeren minder. Een (lichte) recessie lijkt daarom onvermijdelijk.
Kleine lichtpuntjes
Zijn er dan helemaal geen lichtpuntjes te ontdekken? Jawel, want ondanks de sombere vooruitzichten voor de meeste economieën zijn er ook enkele hoopgevende signalen.
Allereerst is er sprake van een sterke arbeidsmarkt. Daarnaast zien we dat de prijs van veel grondstoffen daalt. Zo daalde de prijs van ruwe olie, al valt te bezien of de recente productiebeperking van de OPEC geen roet in het eten gooit. Ook dalen wereldwijd de kosten van transport en de groothandelsprijzen van voedsel.
Veel regeringen en overheidsinstanties zijn zich bewust van de noodzaak om de burger te helpen. Prijsplafonds voor energie en de inzet van Europese steunfondsen staan hoog op ieders agenda.
Vooruitzichten aandelenmarkten
“Ook zal bepalend zijn of we een korte en lichte recessie krijgen of dat de malaise langer gaat duren. Dat is lastig te voorspellen”
Door de sterk gedaalde aandelenkoersen zijn de waarderingen inmiddels wat verlaagd. Zo ligt de koers-winstverhouding van de Amerikaanse aandelenindex S&P 500 momenteel ruim onder het vijf- en tienjarig gemiddelde. Aandelenbeleggingen lijken dus goedkoop. Maar de meeste bedrijfswinsten zullen de komende tijd waarschijnlijk dalen. Hierdoor loopt de koers-winstverhouding weer op. Ook zal bepalend zijn of we een korte en lichte recessie krijgen of dat de malaise langer gaat duren. Dat is lastig te voorspellen.
Onze verwachtingen
Wij verwachten dat de komende tijd de bedrijfscijfers onder druk komen te staan. Wij denken dat consumenten de bestedingen voorlopig uitstellen totdat er iets meer zekerheid over de koopkracht komt. Ook bedrijven zullen voorzichtiger zijn met investeringen. En nu de coronasteun voorbij is, zal het aantal faillissementen toenemen tot een normaler niveau. Europa zal het gezien de afhankelijkheid van de import van energie moeilijker hebben dan de Verenigde Staten. Wij handhaven daarom onze overweging in Amerikaanse aandelen.
Tot slot houden we vast aan de keuze om minder in aandelen te beleggen dan de standaard verdeling. Hiervoor houden we cash aan.
Regionale verdeling aandelen
per 30 september 2022 van Wereld Portefeuille
Bron: Bloomberg / Morningstar
Vooruitzichten obligatiemarkten
Toekomstige renteverhogingen
De signalen die centrale banken hebben afgegeven zijn helder; we krijgen nog een aantal renteverhogingen voor onze kiezen. Dit is nodig om de inflatie af te remmen. Belangrijk daarbij is wat het tempo van de rentestijgingen zal zijn. En wat als de inflatie niet gaat reageren op de maatregelen, waardoor de rente langer op een hoog niveau blijft? Dit alles zal op korte termijn bepalen of de obligatiekoersen nog verder dalen.
Default risico (nog) niet toegenomen
Ondanks dat wij een (lichte) recessie verwachten, zien we het default risico niet fors toenemen. In een recessie zullen zeker meer bedrijven het moeilijk hebben om aan de verplichtingen te voldoen. Of het zelfs niet redden. Maar veel van dit risico zit al in de koersen verwerkt. De risico-opslag is op jaarbasis al bijna verdubbeld. Daarom zien wij het risico de komende maanden niet sterk toenemen.
Overheidsobligaties aantrekkelijker
Door alle rentestijgingen is de vergoeding op overheidsobligaties op een aantrekkelijker niveau uitgekomen. Zeker in een periode van recessie zijn overheidsobligaties een interessanter ‘beleggingsalternatief’ geworden, vanwege het lagere risico. Hierdoor kan de vraag vanuit grote beleggers zoals pensioenfondsen weer toenemen.
Korte termijn lastig te voorspellen
De laatste maanden hebben de centrale banken de markt een aantal keer verrast met grotere renteverhogingen dan verwacht. En dit had dan ook effect op de kapitaalmarktrentes. Op korte termijn zijn de ontwikkeling van de inflatie en de reactie van centrale banken nog steeds moeilijk te voorspellen. Wij houden daarom vast aan een aantal risicobeperkende maatregelen. Zo beleggen we een deel in obligaties met een korte duratie en dus minder renterisico. We spreiden de obligatiebeleggingen over verschillende categorieën en regio’s om het risico te verlagen. En beleggen we nog steeds minder in obligaties dan de standaard verdeling.
Regionale verdeling obligaties
per 30 september 2022 van Wereld Portefeuille
Bron: Bloomberg / Morningstar
Noord-Amerika
De Amerikaanse presidentsverkiezingen in november dit jaar zullen voor beweeglijke beurzen kunnen zorgen. Wordt het ‘meer belastingverlagingen’ van de zittende Republikeinse president Trump of ‘meer belasting voor Amerikanen met een hoog inkomen’, bij een presidentskandidaat van de Democraten? Ook de volgende fase in de handelsdeal met China en/of hernieuwde escalatie van de spanningen in het Midden-Oosten geven onzekerheid. Gezien de sterkere economische groei overwegen wij aandelenbeleggingen in deze regio.
Europa
Europa zal in 2020 een bescheiden economische groei laten zien. Daarbij gaan wij ervan uit dat de mondiale wereldhandel niet verslechtert. Vooralsnog verwachten wij dan ook geen escalatie van het handelsconflict tussen Europa en de Verenigde Staten. Toch heeft het afgelopen jaar bewezen dat we wel rekening moeten houden met onverwachte ontwikkelingen. Wij blijven aandelenbeleggingen in Europa licht onderwegen omdat de groei minder sterk is dan in andere regio’s.
Opkomende landen
De handelsdeal tussen China en de VS kan voor rust zorgen bij opkomende landen die veel exporteren naar China. De economische bedrijvigheid biedt goede vooruitzichten, maar ook het groeien van de interne markt en lagere kosten van kapitaal doen dat. Wel zien we grote verschillen tussen de verschillende regio’s. Zo profiteren de Aziatische opkomende landen het meest van de bovengenoemde ontwikkelingen. Wij zijn positief over opkomende landen en behouden een overweging.
Pacific
De recente natuurramp in Australië zal impact hebben op de economie. Natuurlijk zijn er kosten voor het herstellen van geleden schade, maar de ramp zet ook een rem op de economische activiteit daar. Voor Japan blijven de vooruitzichten somber. De overheid heeft geprobeerd de economie uit het slop te trekken, maar dat is tot op heden niet gelukt. Wij handhaven onze neutrale positie in de regio.
Noord-Amerika
Overheidsobligaties in de Verenigde Staten zijn nog redelijk aantrekkelijk. Dat komt doordat er nog een kans is dat de FED de rente verlaagt als de economische groei verzwakt. Hoogrentende obligaties blijven kwetsbaar; er zijn recent veel nieuwe obligaties uitgegeven tegen een lage prijs. Wij handhaven de positie in obligatiebeleggingen in Noord-Amerika.
Opkomende landen
Binnen de groep opkomende landen zijn er veel landen waar de interne markt zich goed ontwikkelt. De economische groei blijft sterk en overheden stimuleren die groei met mogelijke renteverlagingen. De categorie opkomende landen is nog steeds onze favoriet en heeft een goede risico-rendementsverhouding.
Pacific
Binnen de Pacific is Japan het grootste economische blok. De rente wordt daar al een lange tijd gefixeerd rond de 0% om daarmee de economie te stimuleren. Ook koopt de Japanse centrale bank veel obligaties op, waardoor er van normale marktwerking nauwelijks sprake meer is. De kansen voor obligatiebeleggingen zijn dan ook beperkt.
Europa
Het belangrijkste in Europa blijft de invloed van de ECB, de lage rente en het maandelijks opkopen van obligaties. De rente zal laag blijven en de risico's zijn beperkt.