Bewegingen op obligatiemarkten beperkt

De koersbewegingen op de obligatiemarkten waren beperkt. De ECB, de BoJ en de FED hebben in het afgelopen kwartaal geen noemenswaardige wijzigingen aangekondigd. Het opkoopbeleid van deze centrale banken heeft een zeer sterke invloed op de rente; daardoor bleef deze nagenoeg ongewijzigd. De verschillende soorten obligaties lieten ook geen grote verschillen in rendement zien.

Het rendement van hoogrentende obligaties was wereldwijd 1,8% en in Europa 1,7%. Dit kwam niet direct door de renteontwikkeling, maar vooral doordat beleggers iets minder risico in dit type obligaties zien.


Doordat het economisch beter gaat, nemen beleggers genoegen met een iets lagere vergoeding (de risico-opslag) op de investering. Dit betekent dat bedrijven goedkoper kunnen lenen. Daardoor worden de hoogrentende beleggingen aantrekkelijker en lopen de koersen ervan op. Ook obligaties van opkomende landen deden het goed, het rendement was 1,7%.

Het minst goed presteerden de wereldwijde categorieën overheidsobligaties (met 0,1% rendement) en aan inflatie gekoppelde beleggingen (met 0,0% rendement). Dit past overigens bij de ontwikkeling van de kapitaal­marktrente (10 jaar) waartegen veel overheden lenen. De kapitaal­marktrente heeft in veel landen zeer beperkt bewogen.


Ook is de inflatieverwachting de laatste maanden iets afgenomen. Overheden zijn de grootste partijen in de beleggingen die aan de inflatie zijn gekoppeld. Daardoor heeft deze categorie een pas op de plaats gemaakt.

Bedrijfsobligaties namen in Europa 1,1% in waarde toe en wereldwijd met 0,7%. In Europa ziet men als gevolg van de economische groei de inflatie iets toenemen. Daarom stegen aan inflatie gekoppelde obligaties met 1,2%.

Centrale banken blijven bepalend

In vrijwel alle delen van de wereld staan de obligatiemarkten sterk onder invloed van het beleid van centrale banken. Een aankondiging over de start van het afbouwen van het opkoopprogramma van de ECB lijkt meer invloed te hebben dan de onderliggende economische bewegingen. Datzelfde geldt voor de benoeming van nieuwe leden in de FED.

Netto rendement obligatiecategorieën

30 juni 2017 tot 30 september 2017

De Europese Centrale Bank zit met een lastig dilemma

Op 7 september jongstleden besloot de ECB om de rente ongewijzigd te laten. Ook het maandelijkse steunprogramma werd niet gewijzigd. Beide beslissingen werden door de meeste beleggers wel verwacht. Maar het was verrassend dat ECB-president Mario Draghi geen duidelijke uitspraken deed over de afbouw van het steunprogramma. En daar zit het dilemma; de ECB moet op enig moment het opkoopbedrag (nu 60 miljard euro per maand) gaan afbouwen. Maar de economische omstandigheden zijn daar nog niet klaar voor.

Opkoopbeleid ECB

De ECB heeft de afgelopen jaren grote hoeveelheden staatsobligaties van Eurolanden opgekocht. Op de balans van de ECB staat voor 2 biljoen euro aan obligaties die tot op heden opgekocht zijn. Er zijn steeds minder obligaties beschikbaar die de ECB conform haar eigen regels mag aankopen. De vraag is dus hoe lang de ECB kan doorgaan met het opkoopbeleid. Maar aan de andere kant is de inflatie nog ruim onder het niveau dat de ECB wenst (net onder de 2%). Bovendien lijkt de economische groei van veel landen nog niet zonder deze steun te kunnen.