Analyse en beleggingsresultaten
Economische data vlakken wat af
De sterke economische groei in de wereld vlakt de laatste weken wat af. Nog steeds staan veel economische indicatoren op groen. Hetzelfde patroon zagen we op veel aandelenbeurzen: in het derde kwartaal zijn veel aandelenindices iets gestegen, maar aan het einde van dit kwartaal maakten de koersen pas op de plaats. Door zorgen over de gestegen inflatie hebben obligatiekoersen een neutraal kwartaal achter de rug. Aan inflatie gekoppelde obligaties boekten wel een positief resultaat.
“Mede door de groei van de economie was het afgelopen kwartaal een goede periode voor de bedrijfsresultaten”
De prijs van goud is dit kwartaal fractioneel gedaald. Goede economische data en het uitblijven van geopolitiek spanningen zorgden ervoor dat de vraag naar goud als veilige haven wat achterbleef.
Mede door de groei van de economie was het afgelopen kwartaal een goede periode voor de bedrijfsresultaten. Vooral bedrijven in de groeisector rapporteerden goede cijfers. In de S&P 500 aandelenindex was zelfs meer dan 80% van de gerapporteerde cijfers beter dan de analisten vooraf verwachtten. Koers-winstverhoudingen staan inmiddels ruim boven historische gemiddelden. Dit is vooral een teken dat sterk technologie gedomineerde aandelenmarkten (zoals de S&P 500) in de Verenigde Staten ‘duur’ zijn. In Europa, een regio die minder groei en meer waarde georiënteerd is, speelt dit minder.
In de obligatiemarkt zagen we afgelopen kwartaal dat de rente per saldo nauwelijks veranderde, ondanks een oplopende inflatie. De gevreesde opwaartse druk op de rente door inflatie bleef uit, omdat beleggers ervan uitgaan dat veel inflatiecomponenten ‘transitory’ zijn. Dat is met andere woorden een tijdelijk hoge inflatie, als gevolg van de heropening van de economieën na Covid-19. Brede obligatie indices waren ondanks tussentijdse schommelingen stabiel; aan inflatie gekoppelde obligaties presteerden het best.
Supplychain bottleneck
Steeds meer economieën kampen met problemen in de aanvoerketen. De levering van belangrijke onderdelen zorgde voor problemen in diverse sectoren. Zo moest bijvoorbeeld in de autosector een aantal producenten hun fabrieken (tijdelijk) stilleggen, door een gebrek aan elektronische componenten (microchips). Ook de sterk opgelopen kosten van containervervoer speelden bedrijven parten. De prijzen voor containervervoer zijn in een jaar tijd namelijk bijna vijf keer zo hoog geworden.
Energiesector Europa doet het goed
Aandelenbeleggingen bewogen per saldo beperkt in veel sectoren. Een uitzondering daarop was de energiesector in Europa, die sterk profiteerde van de opgelopen energieprijzen. Financiële waarden wereldwijd profiteerden van de aangetrokken economie.
Aandelenbeleggingen in de modelportefeuilles hebben een kleine positieve bijdrage geleverd aan de stijging van het resultaat in het derde kwartaal.
Regionale aandelenrendementen
1 juli 2021 t/m 30 september 2021
Europa
MSCI Europe Index
+0,7%
In Europa continueerde het economisch herstel. Veel indicatoren daarvan, zoals het producten- en consumentenvertrouwen, kwamen uit op hoge niveaus. Daarnaast was er beperkte angst dat de ECB het monetaire beleid zou wijzigen. De bedrijfsresultaten waren conform tot iets boven verwachting. Aandelenkoersen in Europa stegen in het derde kwartaal met 0,7%. Er waren enkele aandelenindices die erbovenuit sprongen, zoals Portugal en Nederland. Dit was het gevolg van de positieve koersontwikkeling van enkele zwaarwegende bedrijven.
Noord-Amerika
+2,4%
MSCI North America Index
Afgelopen kwartaal hebben aandelen in Noord-Amerika een plus laten zien. De arbeidsmarkt ontwikkelde zich positief en grote technologiebedrijven publiceerden zeer goede kwartaalresultaten. Beleggers werden wat voorzichtiger door de oplopende inflatie en de angst dat de FED zijn steun vervroegd zou afbouwen. Aandelenkoersen stegen in Noord-Amerika in het derde kwartaal met 2,4%.
Opkomende landen
-6,6%
MSCI Emerging Markets Index
Aandelenkoersen in de regio opkomende landen daalden met 6,6% in het derde kwartaal. De regio opkomende markten was de dissonant met per saldo dalende koersen, omdat in de andere regio’s de aandelenkoersen wel stegen. Dit komt vooral doordat een aantal opkomende landen het Covid-19-virus nog onvoldoende onder controle heeft. Daardoor zagen we ook grote onderlinge rendementsverschillen. Zo daalden de koersen in Latijns-Amerika en Brazilië fors, terwijl de koersen in India en opkomend Oost-Europa sterk opliepen.
In China lijken meerdere huiseigenaren, financiers en toeleveranciers de dupe te zijn van de grote schuldenlast van Evergrande, een van de grootste vastgoedontwikkelaars. De onderneming heeft ruim 300 miljard US Dollar schuld en moeite om aan de financiële verplichtingen te voldoen. Het debacle lijkt vooral nationale gevolgen te hebben, omdat beleggers ervan uit lijken te gaan dat de overheid op enig moment zal ingrijpen.
Pacific
+3,1%
MSCI Pacific Index
Japan kende een positief kwartaal. De aandelenkoersen in de Pacific zijn dit kwartaal 3,1% gestegen, door het aantrekken van de interne economie en het verbeteren van de vooruitzichten voor de export. Daarmee was de Pacific de best presterende regio.
Bron: Bloomberg / Morningstar
Aan inflatie gekoppelde obligaties presteren goed
De vrees voor een langdurig hoge inflatie domineerde het derde kwartaal de obligatiemarkt. Dit was positief voor aan inflatie gekoppelde obligaties. De inflatiecijfers kwamen uit op 5,3% voor de Verenigde Staten en 3,4% in Europa. Beide getallen waren niet geheel onverwacht, maar zijn ruim boven de targets die de centrale banken gesteld hebben. Een structureel hoge inflatie zou op termijn tot een hogere rente kunnen leiden met dalende obligatiekoersen. Zover kwam het tot dusver niet. Vooral de FED geeft aan dat de huidige hoge inflatie ‘transitory’ is en niet structureel. De kapitaalmarktrentes eindigden dit kwartaal ongewijzigd. De bijdrage van obligaties aan het rendement van de modelportefeuilles was per saldo ook nagenoeg nihil dit kwartaal.
Overheidsobligaties
Doordat de rentes dit kwartaal nagenoeg ongewijzigd waren, hebben overheidsobligaties een pas op de plaats gemaakt. Zowel de Amerikaanse rente als de rente van veel Europese landen is amper gewijzigd ten opzichte van het niveau aan het einde van het vorige kwartaal. Overheidsobligaties waren in het derde kwartaal in Europa ongewijzigd en daalden wereldwijd slechts met 0,1%.
Bedrijfsobligaties
Ook in de risico-opslag van bedrijfsobligaties zat niet veel beweging. Het economische sentiment was positief en de tweede-kwartaalcijfers waren over het algemeen goed. Omdat er daarnaast geen grote schommelingen waren op de rentemarkt, is het risico en het rendement van bedrijfsobligaties nagenoeg gelijk gebleven. In Europa zijn bedrijfsobligaties met 0,1% gestegen en wereldwijd met 0,2% gedaald.
Hoogrentende obligaties
Ook op de markt van hoogrentende obligaties was het dit kwartaal rustig. Economisch gezien waren er voor de bedrijven die deze obligaties uitgeven geen noemenswaardige wijzigingen. De spread liep daarom slechts een paar basispunten op. In Europa resulteerde dit nog in een plus in de koersen van 0,6% en wereldwijd was er een daling van 0,1%.
Obligaties van opkomende landen
Veel opkomende landen kampen nog met de gevolgen van het coronavirus. In lang niet alle landen zijn de lockdownmaatregelen opgeheven. Verschillende economieën zijn daardoor nog niet hersteld en het risico op beleggingen in deze landen nam daarom iets toe. Obligaties in opkomende landen in sterke valuta, zoals de US dollar, daalden met 0,7% en obligaties in lokale valuta daalden met 0,8%.
Aan inflatie gekoppelde obligaties
Net als in de periode daarvoor is de inflatie in het derde kwartaal op een hoog niveau blijven staan. Aan inflatie gekoppelde obligaties profiteerden hiervan met 3,1% koersstijging in Europa en 1,9% wereldwijd. Centrale banken geven nog steeds aan dat dit tijdelijk is, vanwege eenmalige effecten die de heropening van de economie na Covid-19 met zich meebrengt. De inflatieverwachtingen zijn namelijk veel lager dan de huidige inflatie.
Netto rendement obligatiecategorieën
1 juli 2021 t/m 30 september 2021
Bron: Bloomberg / Morningstar
