Analyse en beleggingsresultaten

En dat is tien…

De ECB heeft op 14 september de rente voor de tiende keer verhoogd naar het record­niveau van 4%. Hiermee is de rente op het hoogste niveau gekomen sinds de oprichting van de ECB op 1 juni 1998. ECB-president Christine Lagarde zegt een verdere verhoging niet uit te sluiten, maar hintte erop dat de piek mogelijk bereikt is. De FED wijzigde de rente niet in september, maar voorziet wel dat deze voor een langere periode op een hoog niveau blijft.



“De vrees voor een wereldwijde recessie leek voor de korte termijn wat te zijn afgenomen”


Licht negatief rendement obligatiebeleggingen 

Dit kwartaal behaalden veel obligatie­categorieën een licht negatief rendement. Dit kwam door kapitaal­markt­rente die in veel landen steeg. Positieve uitschieters waren de Europese High yield bonds, waarbij de koersen stegen terwijl de spread stabiel bleef.

Aandelenkoersen iets gedaald

Wereld­wijd zagen we een lichte daling van de aandelen­koersen. De vrees voor een wereld­wijde recessie leek voor de korte termijn wat te zijn afgenomen. Maar de impact van inflatie en hoge rente­tarieven drukte het sentiment. In China zijn de problemen verder toegenomen. De economische groei valt tegen en de problemen in de vast­goed­markt namen toe. Chinese aandelen daalden over een breed front.


Rendement modelportefeuilles gedaald

De meeste koersen van aandelen- en obligatiebeleggingen daalden iets. Alle modelportefeuilles hebben dit kwartaal een klein negatief resultaat behaald.

Koersen in alle regio’s licht gedaald

Het kwartaal begon voort­varend in juli, daarna kwam de klad erin. Uiteindelijk daalden in alle regio’s de aandelen­koersen licht. Een uit­zondering was Japan. De kapitaal­markt­rente in Japan liep langzaam wat op, een teken dat de economische vooruit­zichten iets zijn verbeterd. Tegelijker­tijd blijft de BoJ stimuleren. Dit is positief voor het sentiment onder aandelen­beleggers.

Regionale aandelenrendementen

30 juni 2023 t/m 30 september 2023

Europa

MSCI Europe Index

-2,1%

In de Eurozone daalde de inflatie tot 4,3%, maar staat nog ver boven het gewenste niveau van 2%. De ECB blijft daarom de inflatie bestrijden en verhoogde in september wederom de beleids­rente. De vraag is echter hoe lang economieën de gevolgen van de hoge rente kunnen volhouden. In veel Europese landen valt de economische ontwikkeling tegen en zagen we een krimp aan de diensten­kant. En bijvoorbeeld in Duitsland, toch de economische motor van Europa, gaat het slecht met producerende bedrijven. De fabrieks­orders lopen terug en de industriële output neemt af.

Noord-Amerika

-0,4%

MSCI North America Index

In de Verenigde Staten kwamen nog relatief veel economische indicatoren boven verwachting uit. Ondanks de hoge inflatie bleef de economische groei op peil en was de arbeidsmarkt sterk. En bij veel bedrijven bleef de winst­ontwikkeling redelijk stabiel. Maar de twee belang­rijkste aandelen­indices, de S&P 500 (grootste onder­nemingen) en de Nasdaq (technologie), daalden wel dit kwartaal. Ook de ‘Magnificent 7’ beginnen het lastiger te krijgen en kunnen niet meer eigen­handig hele indices ‘op peil houden’.

Opkomende landen

-0,6%

MSCI Emerging Markets Index

De beurs in India presteerde goed, aandelen­koersen stegen namelijk bijna 6%. De economie lijkt te profiteren van voor­nemens van grote bedrijven om fabrieken van China naar India te ver­plaatsen. Dit kan niet geheel los gezien worden van de geo­politieke spanningen die er zijn tussen de Verenigde Staten en China. De economie in China verzwakt en de gewenste sterke groei komt steeds verder buiten bereik. Bovendien dreigt de vast­goed­crisis zich verder te ver­diepen met de recente problemen van twee grote vastgoed­ont­wikkelaars. Aandelen­koersen in China daalden meer dan 6%.

Pacific

-0,5%

MSCI Pacific Index

In Hong Kong stonden de aan­delen­koersen onder druk, in navolging op de tegen­vallende ont­wikkelingen in China. Japan presteerde beter en kwam zelfs uit op het hoogste niveau in dertig jaar. Beleggers waren positief over de verwachte economische ont­wikkelingen in Japan. Per saldo was de koers­daling in de Pacific gering.

Bron: Bloomberg / Morningstar

Rentepiek bereikt

“In de Eurozone en de Verenigde Staten proberen de ECB en de Fed de inflatie te bedwingen”

Tijdens haar ‘Jackson Hole’ (belangrijke centrale bankiersconferentie) toespraak benoemde ECB-president Lagarde de belangrijkste speer­punten voor de ECB. Tot deze speerpunten behoorden: de voor­uit­zichten voor de inflatie, de onder­liggende dynamiek van de inflatie en de mate waarin eerder rente­ver­hogingen hun invloed doen gelden in de economie. Ondanks dat deze omschrijvingen helder zijn, blijft het voor beleggers moeilijk te voor­spellen wat dit precies betekent voor de rente­bewegingen.

Op basis van deze speer­punten heeft de ECB de beleids­rente dit kwartaal twee keer verhoogd. De laatste verhoging van 0,25% was in september. Sinds juli 2022 is de rente met 450 basis­punten verhoogd tot het record­niveau van 4%. “Hiermee is de piek waarschijnlijk bereikt” volgens de ECB. Beleggers hoopten daarmee op het einde van de ver­krapppings­cyclus.


De FED heeft de rente in juli met 0,25% ver­hoogd en liet deze in september on­ver­anderd. Maar de boodschap was wel dat de rente nog een lange periode op een hoog niveau zal blijven. Dit was een teleur­stelling voor de financiële markten die al voor­zichtig rekenden op een spoedige rente­verlaging.

Rentes verder gestegen

Na de laatste rente­besluiten stegen de 10-jaarsrentes verder door. Op kwartaal­basis steeg bijvoorbeeld in Duitsland de 10-jaarsrente met bijna een half procent tot 2,8%. Deze rente­stijging drukte vooral de koersen van lang­lopende overheids­obligaties. En in de Verenigde Staten steeg de 10-jaarsrente zelfs met bijna drie­kwart procent tot 4,6%. Vooral de sterke economie ligt hieraan ten grond­slag.

Overheidsobligaties en Inflation linked bonds 

Vanwege de stijging van de kapitaal­markt­rentes zijn de koersen van overheids­obligaties in Noord-Amerika en Europa gedaald. Dit was ook het geval voor Inflation linked bonds (vaak overheid gerelateerde obligaties).

“De spreads in Europa en de Verenigde Staten zijn stabiel gebleven. Dit is een indicatie dat beleggers vooralsnog denken dat de financiële vooruitzichten van bedrijven niet verslechterd zijn”

Bedrijfsobligaties, High yield en Emerging markets bonds

De spreads in Europa en de Verenigde Staten zijn stabiel gebleven. Dit is een indicatie dat beleggers vooralsnog denken dat de financiële voor­uit­zichten van bedrijven niet verslechterd zijn. Voor obligatie­categorieën met een hoger risico was dit positief. Bedrijfs­obligaties in Europa lieten een kleine plus zien. Ook presteerden High yield bonds bonds in Europa redelijk goed. Emerging Market bonds zowel die in sterke als in lokale valuta noteren, daalden.

Netto rendement obligatiecategorieën

30 juni 2023 t/m 30 september 2023


-2,5
-2,3
0,3
-2,1
1,6
0,0
-2,5
-3,0
-3,2
-3,6
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
3%
Overheidsobligaties Europa -2,5%
Overheidsobligaties wereldwijd -2.3%
Bedrijfsobligaties Europa 0,3%
Bedrijfsobligaties wereldwijd -2,1%
Hoogrentende obligaties Europa 1,6%
Hoogrentende obligaties wereldwijd 0,0%
Obligaties opkomende landen HC -2,5%
Obligaties opkomende landen LC -3,0%
Inflatie gekoppelde obligaties Europa -3,2%
Inflatie gekoppelde obligaties wereldwijd -3,6%
-2,5
-2,3
0,3
-2,1
1,6
0,0
-2,5
-3,0
-3,2
-3,6
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
Overheidsobligaties Europa -2,5%
Overheidsobligaties wereldwijd -2.3%
Bedrijfsobligaties Europa 0,3%
Bedrijfsobligaties wereldwijd -2,1%
Hoogrentende obligaties Europa 1,6%
Hoogrentende obligaties wereldwijd 0,0%
Obligaties opkomende landen HC -2,5%
Obligaties opkomende landen LC -3,0%
Inflatie gekoppelde obligaties Europa -3,2%
Inflatie gekoppelde obligaties wereldwijd -3,6%
-2,5
-2,3
0,3
-2,1
1,6
0,0
-2,5
-3,0
-3,2
-3,6
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
Overheidsobligaties Europa -2,5%
Overheidsobligaties wereldwijd -2.3%
Bedrijfsobligaties Europa 0,3%
Bedrijfsobligaties wereldwijd -2,1%
Hoogrentende obligaties Europa 1,6%
Hoogrentende obligaties wereldwijd 0,0%
Obligaties opkomende landen HC -2,5%
Obligaties opkomende landen LC -3,0%
Inflatie gekoppelde obligaties Europa -3,2%
Inflatie gekoppelde obligaties wereldwijd -3,6%
-2,5
-2,3
0,3
-2,1
1,6
0,0
-2,5
-3,0
-3,2
-3,6
-4%
-3%
-2%
-1%
0%
1%
2%
3%
Overheidsobligaties Europa -2,5%
Overheidsobligaties wereldwijd -2.3%
Bedrijfsobligaties Europa 0,3%
Bedrijfsobligaties wereldwijd -2,1%
Hoogrentende obligaties Europa 1,6%
Hoogrentende obligaties wereldwijd 0,0%
Obligaties opkomende landen HC -2,5%
Obligaties opkomende landen LC -3,0%
Inflatie gekoppelde obligaties Europa -3,2%
Inflatie gekoppelde obligaties wereldwijd -3,6%

Bron: Bloomberg / Morningstar