Analyse en beleggingsresultaten
En dat is tien…
De ECB heeft op 14 september de rente voor de tiende keer verhoogd naar het recordniveau van 4%. Hiermee is de rente op het hoogste niveau gekomen sinds de oprichting van de ECB op 1 juni 1998. ECB-president Christine Lagarde zegt een verdere verhoging niet uit te sluiten, maar hintte erop dat de piek mogelijk bereikt is. De FED wijzigde de rente niet in september, maar voorziet wel dat deze voor een langere periode op een hoog niveau blijft.
“De vrees voor een wereldwijde recessie leek voor de korte termijn wat te zijn afgenomen”
Licht negatief rendement obligatiebeleggingen
Dit kwartaal behaalden veel obligatiecategorieën een licht negatief rendement. Dit kwam door kapitaalmarktrente die in veel landen steeg. Positieve uitschieters waren de Europese High yield bonds, waarbij de koersen stegen terwijl de spread stabiel bleef.
Aandelenkoersen iets gedaald
Wereldwijd zagen we een lichte daling van de aandelenkoersen. De vrees voor een wereldwijde recessie leek voor de korte termijn wat te zijn afgenomen. Maar de impact van inflatie en hoge rentetarieven drukte het sentiment. In China zijn de problemen verder toegenomen. De economische groei valt tegen en de problemen in de vastgoedmarkt namen toe. Chinese aandelen daalden over een breed front.
Rendement modelportefeuilles gedaald
De meeste koersen van aandelen- en obligatiebeleggingen daalden iets. Alle modelportefeuilles hebben dit kwartaal een klein negatief resultaat behaald.
Koersen in alle regio’s licht gedaald
Het kwartaal begon voortvarend in juli, daarna kwam de klad erin. Uiteindelijk daalden in alle regio’s de aandelenkoersen licht. Een uitzondering was Japan. De kapitaalmarktrente in Japan liep langzaam wat op, een teken dat de economische vooruitzichten iets zijn verbeterd. Tegelijkertijd blijft de BoJ stimuleren. Dit is positief voor het sentiment onder aandelenbeleggers.
Regionale aandelenrendementen
30 juni 2023 t/m 30 september 2023
Europa
MSCI Europe Index
-2,1%
In de Eurozone daalde de inflatie tot 4,3%, maar staat nog ver boven het gewenste niveau van 2%. De ECB blijft daarom de inflatie bestrijden en verhoogde in september wederom de beleidsrente. De vraag is echter hoe lang economieën de gevolgen van de hoge rente kunnen volhouden. In veel Europese landen valt de economische ontwikkeling tegen en zagen we een krimp aan de dienstenkant. En bijvoorbeeld in Duitsland, toch de economische motor van Europa, gaat het slecht met producerende bedrijven. De fabrieksorders lopen terug en de industriële output neemt af.
Noord-Amerika
-0,4%
MSCI North America Index
In de Verenigde Staten kwamen nog relatief veel economische indicatoren boven verwachting uit. Ondanks de hoge inflatie bleef de economische groei op peil en was de arbeidsmarkt sterk. En bij veel bedrijven bleef de winstontwikkeling redelijk stabiel. Maar de twee belangrijkste aandelenindices, de S&P 500 (grootste ondernemingen) en de Nasdaq (technologie), daalden wel dit kwartaal. Ook de ‘Magnificent 7’ beginnen het lastiger te krijgen en kunnen niet meer eigenhandig hele indices ‘op peil houden’.
Opkomende landen
-0,6%
MSCI Emerging Markets Index
De beurs in India presteerde goed, aandelenkoersen stegen namelijk bijna 6%. De economie lijkt te profiteren van voornemens van grote bedrijven om fabrieken van China naar India te verplaatsen. Dit kan niet geheel los gezien worden van de geopolitieke spanningen die er zijn tussen de Verenigde Staten en China. De economie in China verzwakt en de gewenste sterke groei komt steeds verder buiten bereik. Bovendien dreigt de vastgoedcrisis zich verder te verdiepen met de recente problemen van twee grote vastgoedontwikkelaars. Aandelenkoersen in China daalden meer dan 6%.
Pacific
-0,5%
MSCI Pacific Index
In Hong Kong stonden de aandelenkoersen onder druk, in navolging op de tegenvallende ontwikkelingen in China. Japan presteerde beter en kwam zelfs uit op het hoogste niveau in dertig jaar. Beleggers waren positief over de verwachte economische ontwikkelingen in Japan. Per saldo was de koersdaling in de Pacific gering.
Bron: Bloomberg / Morningstar
Rentepiek bereikt
“In de Eurozone en de Verenigde Staten proberen de ECB en de Fed de inflatie te bedwingen”
Tijdens haar ‘Jackson Hole’ (belangrijke centrale bankiersconferentie) toespraak benoemde ECB-president Lagarde de belangrijkste speerpunten voor de ECB. Tot deze speerpunten behoorden: de vooruitzichten voor de inflatie, de onderliggende dynamiek van de inflatie en de mate waarin eerder renteverhogingen hun invloed doen gelden in de economie. Ondanks dat deze omschrijvingen helder zijn, blijft het voor beleggers moeilijk te voorspellen wat dit precies betekent voor de rentebewegingen.
Op basis van deze speerpunten heeft de ECB de beleidsrente dit kwartaal twee keer verhoogd. De laatste verhoging van 0,25% was in september. Sinds juli 2022 is de rente met 450 basispunten verhoogd tot het recordniveau van 4%. “Hiermee is de piek waarschijnlijk bereikt” volgens de ECB. Beleggers hoopten daarmee op het einde van de verkrapppingscyclus.
De FED heeft de rente in juli met 0,25% verhoogd en liet deze in september onveranderd. Maar de boodschap was wel dat de rente nog een lange periode op een hoog niveau zal blijven. Dit was een teleurstelling voor de financiële markten die al voorzichtig rekenden op een spoedige renteverlaging.
Rentes verder gestegen
Na de laatste rentebesluiten stegen de 10-jaarsrentes verder door. Op kwartaalbasis steeg bijvoorbeeld in Duitsland de 10-jaarsrente met bijna een half procent tot 2,8%. Deze rentestijging drukte vooral de koersen van langlopende overheidsobligaties. En in de Verenigde Staten steeg de 10-jaarsrente zelfs met bijna driekwart procent tot 4,6%. Vooral de sterke economie ligt hieraan ten grondslag.
Overheidsobligaties en Inflation linked bonds
Vanwege de stijging van de kapitaalmarktrentes zijn de koersen van overheidsobligaties in Noord-Amerika en Europa gedaald. Dit was ook het geval voor Inflation linked bonds (vaak overheid gerelateerde obligaties).
“De spreads in Europa en de Verenigde Staten zijn stabiel gebleven. Dit is een indicatie dat beleggers vooralsnog denken dat de financiële vooruitzichten van bedrijven niet verslechterd zijn”
Bedrijfsobligaties, High yield en Emerging markets bonds
De spreads in Europa en de Verenigde Staten zijn stabiel gebleven. Dit is een indicatie dat beleggers vooralsnog denken dat de financiële vooruitzichten van bedrijven niet verslechterd zijn. Voor obligatiecategorieën met een hoger risico was dit positief. Bedrijfsobligaties in Europa lieten een kleine plus zien. Ook presteerden High yield bonds bonds in Europa redelijk goed. Emerging Market bonds zowel die in sterke als in lokale valuta noteren, daalden.
Netto rendement obligatiecategorieën
30 juni 2023 t/m 30 september 2023
Bron: Bloomberg / Morningstar
