Aandelenmarkten licht positief
In bijna alle regio’s stegen de aandelenkoersen. Europese aandelen stegen met 2,7%. De regio opkomende landen presteerde het beste met een stijging van 3,5%. De regio Pacific presteerde het minste, de aandelenkoersen daalden daar met -0,1%. Noord-Amerika zat er tussenin met een bescheiden stijging van 0,7%.
Spanning rond Noord-Korea
Een zorgwekkende ontwikkeling was de opgelopen spanning rond Noord-Korea. Noord-Korea blijft experimenteren met raketlanceringen. Bovendien maken de Verenigde Staten duidelijk dat het land alles doet om de eigen veiligheid en die van haar lokale partners te garanderen. De beurskoersen veranderden uiteindelijk nauwelijks als reactie op de ’oorlogstaal’ uit beide kampen.
De vraag is of beleggers het gevaar van een mogelijk conflict niet willen zien of dat ze denken dat het zo’n vaart niet zal lopen. Zeer kenmerkend was ook het gebrek aan beweging van de Amerikaanse dollar. In het verleden nam de Amerikaanse dollar vaak in waarde toe bij geopolitieke spanningen. Maar dit keer was er bijna geen beweging te zien. Geopolitieke spanningen waren voor ons geen reden om de modelportefeuilles aan te passen.
Geopolitieke spanningen zijn niet nieuw
De dreiging van een conflict tussen landen of in een bepaalde regio spelen al lang. Het Midden-Oosten heeft in het verleden geregeld reden tot zorg gegeven over de hoogte van de olieprijs. De onrust die de ‘Arabische lente’ met zich meebracht, was voor beleggers niet gunstig. Dichter bij huis was het conflict over ‘De Krim’ tussen Oekraïne en Rusland. Dat zorgde aanvankelijk voor een daling van de beurskoersen in Europa.
‘De conclusie is dat beleggers zich niet al teveel zorgen over Noord-Korea maken’
Geopolitieke onzekerheden, zoals de Noord-Koreakwestie, hebben vaak op korte termijn invloed op de beurskoersen. Maar op lange termijn wordt die invloed vaak teniet gedaan. De conclusie is dat beleggers zich niet al teveel zorgen over Noord-Korea maken. En dat is ook wel begrijpelijk; geen enkel land zit immers op een mogelijke nucleaire oorlog te wachten, Noord-Korea noch de Verenigde Staten.
Regionale aandelenrendementen
30 juni 2017 tot 30 september 2017
+2,7%
Europa
In Europa zette de economische groei gestaag door. Europa lijkt langzaam aan de vruchten te plukken van de economische hervormingen. Dat geldt niet alleen voor de Noord-Europese, maar ook voor de Zuid-Europese landen.
Het opkoopbeleid van de Europese Centrale bank houdt de rente voorlopig op een laag niveau. Dat is gunstig voor bedrijven die willen lenen om te investeren of overnames te doen. Ook kunnen bestaande schulden goedkoper worden geherfinancierd.
De Bondsdagverkiezingen op 24 september jl. in Duitsland hebben geen grote politieke verschuivingen laten zien. Vooraf heerste onzekerheid of het euro sceptische AfD (Alternative für Deutschland) veel stemmen zou krijgen. Dat had het pro-Europese beleid van Angela Merkel in gevaar kunnen brengen. Merkel’s partij heeft echter haar positie redelijk kunnen behouden en in de coalitie-onderhandelingen de AfD als regeringspartner uitgesloten.
+0,7%
Noord-Amerika
In de Verenigde Staten lijkt men steeds minder enthousiast over het beleid (de plannen) van president Trump. Hij heeft moeite om voorstellen door de senaat te krijgen; dat zorgt telkens voor vertragingen. Zo heeft hij nog steeds het zorgstelsel (Obamacare) niet kunnen hervormen. Ook heeft hij zijn belastinghervormingen nog niet kunnen doorvoeren. Dat zijn maatregelen die de economie zouden moeten stimuleren. Voorlopig lijkt dit nog geen probleem voor beleggers, de economie draait namelijk nog goed. Zo was de werkloosheid in september ongekend laag: slechts 4,2% van de beroepsbevolking zit zonder werk.
-0,1%
Pacific
Japan is de belangrijkste speler in de Pacific. De economische vooruitzichten lijken snel verder te verbeteren. Zo heeft Japan een zeer lage werkloosheid, slechts 2,8% van de beroepsbevolking heeft geen baan.
De traditioneel sterke exportpositie van Japanse bedrijven wordt ook beter: in augustus nam de export met ruim 13% toe. Ook hier draagt de centrale bank bij aan de groei.
De Bank of Japan (BOJ) koopt elke maand grote hoeveelheden aandelen én obligaties uit de markt op. Daardoor blijft de rente laag en worden bedrijven gestimuleerd te blijven investeren. De verwachting is dat dit beleid voorlopig ongewijzigd blijft. Maar deze positieve ontwikkeling waren niet zichtbaar in de koersen, die in Japan daalden met 0,2% (in euro’s).
+3,5%
Opkomende landen
De economische activiteiten in opkomende landen zijn sterk gericht op de export; daarmee zijn ze afhankelijk van ’het Westen’. Wereldwijd trekt de groei aan en neemt de handel toe; opkomende landen profiteren daarvan. Bovendien neemt ook de autonome groei (de binnenlandse economie) steeds vaker toe. Consumenten kunnen iets meer besteden en bedrijven hebben meer mogelijkheden om te investeren.